ማሪ
ማሪ የመስጴጦምያ ጥንታዊ ከተማ ነበር። ዛሬው ሥፍራው በአረብኛ ተል ሐሪሪ ተብሎ ብዙ ጽላቶች የተገኙበት ፍርስራሹ በዘመናዊው አገር ሶርያ ውስጥ በኤፍራጥስ ወንዝ ላይ ይገኛል።
ማሪ (ተል-ሐሪሪ) | |
---|---|
የማሪ ፍርስራሽ | |
ሥፍራ | |
ዘመን | 2350-1673 ዓክልበ. |
ዘመናዊ አገር | ሶርያ |
ጥንታዊ አገር | ማርቱ |
የማሪ ነገሥታት
ለማስተካከልከማሪ ጽላቶች እንዲሁም ከኤብላ ጽላቶች ከተገኘው በርካታ መረጃ የማሪ ነገሥታት ዘመኖች ሊታወቅ ይቻላል።
መጀመርያ የሚታወቀው የማሪ ንጉሥ በኡር ንጉሥ መስ-አኔ-ፓዳ ዘመን (2345-2314 ዓክልበ. ግ.) የነገሠው ጋንሱድ ይመስላል። ጋንሱድ ከመስ-አኔ-ፓዳ ጋር በዚህ ዘመን ንግድ እንዳካሄደው ይታወቃል። ከዚያ በኋላ የላጋሽ ንጉሥ ኤአናቱም ግዛቱን እስከ ማሪ ድረስ አስፋፋ። በኤአናቱም መሞት (2195 ዓክልበ. ግ.) ማሪ እንደገና ነጻ መንግሥት ሆነ።
- ኢኩን-ሳማሽ 2195 ዓክልበ. ግ.
- ኢኩን-ሳማጋን
- ላምጊ-ማሪ (ኢሽኪ-ማሪ)
- አኑቡ
- ሳዑሙ
- ኢቱፕ-ኢሻር
- ኢብሉል-ኢል 2127?-2115 ዓክልበ. ግድም - «የማሪና የአሹር ንጉሥ» ተባለ፤ ከርሱ በኋላ ግን አሦር ነጻ ሆነ።
- ኒዚ 2115-2114 ዓክልበ. ግድም
- ኤና-ዳጋን 2114-2112 ዓክልበ. ግድም - የኤብላ ንጉሥ ኢሻር-ዳሙ የሾመ አለቃ ነበረ።
- ኢኩን-ኢሻር 2112 ዓክልበ. ግድም
- ሒዳዓር 2112-2077 ዓክልበ. ግድም - ከ2107-2100 ዓክልበ. ግ. ደግሞ የሱመር (ኒፑር) ንጉሥ እንደ ሆነ ይመስላል።
- ኢሽቂ-ማሪ 2077-2068 ዓክልበ. ግድም
የአካድ ንጉሥ ታላቁ ሳርጎን ማሪን ያጠፋው በኢሽቂ-ማሪ ፱ኛው ዓመት ይመስላል። ከዚያ በአካድ መንግሥት ዘመን አለቃው ኢዲዲሽ በማሪ ላይ ተሾመ። ከእርሱ በታች «ሻካናኩ» (ሻለቆቹ) የተባለው ኟሪ ወገን በማሪ ተነሣ። እነርሱም፦
- ሱ-ዳጋን 2068-2063
- ኢሽማህ-ዳጋን 2063-2018
- ኑር-መር 2018-2013
- ኢሽዱብ-ኤል 2013-2002
- ኢሽኩን-አዱ 2002-1994
- አፒል-ኪን 1994-1959 - ከሰነዶች ዘመኑ የኡቱ-ኸጛልና የኡር-ናሙ ዘመናት እንደ ጠቀለለ ይረጋገጣል።
- ኢዲን-ኢሉም 1959-1954
- ኢሉም-ኢሻር 1954-1942
- ቱራም-ዳጋን 1942-1922
- ፑዙር-ኤሽታር 1922-1897 - የፑዙር-ኤሽታር ፩ኛው ዓመት የሹልጊ ፵፬ኛው ዓመት መሆኑን ይታወቃል።
- ሒትላል-ኤራ 1897-1890
- ሐኑን-ዳጋን 1890-1882
- ኢሲ-ዳጋን 1882-1876?
- ኢቱር-? 1876-1870 ?
- አመር-ኑኑ 1870- 1864 ?
- ቴር-ዳጋን 1864-1856 ?
- ዳጋን-? 1856-1850 ?
...
- ያጊት-ሊም ?-1723
- ያኽዱን-ሊም 1720-1707
- ሱሙ-ያማን 1707-1705
- 1 ሻምሺ-አዳድ (በአሦር መንግሥት) 1705-1694
- ያስማህ-አዳድ (1694-1687)
- ዝምሪ-ሊም 1687-1673
በ1673 ዓክልበ. ማሪ ለባቢሎን ንጉሥ ሃሙራቢ ወደቀ።
-
ኢኩን-ሳማጋን?
-
ኢዲን-ኢሉም
-
ፑዙር-ኤሽታር