አባል:የኢትዮጵያ ታሪክ

__LEAD_SECTION__

የመካከለኛው ዘመን የኢትዮጵያ ካርታ፣ በዘመናዊቷ አዲስ አበባ የምትገኘውን ጥንታዊቷን የጠፋችውን ባራራ ከተማን ጨምሮ

ኢትዮጵያ ከአፍሪካ ጥንታዊ አገሮች አንዷ ነች; የኢትዮጵያ ስልጣኔ ብቅ ማለት ከብዙ ሺህ አመታት በፊት ነው። አቢሲኒያ ወይም ይልቁኑ "ዘ ኢትዮጵያ" የሚተዳደረው በሴማዊ አቢሲኒያውያን (ሐበሻ) በዋነኛነት በአማራ እና በትግራይ ፣ በኩሽቲ አገው ነው። በምስራቅ የኢትዮጵያ ደጋማ ቦታዎች እና በቆላማው ቦታ ላይ እንደ ኢፋት እና አዳል እና አፋሮች ያሉ ሱልጣኔቶችን የመሰረቱት አረብ-ዘር የወረደው ሀረሪ ቤት ነበር። በማዕከላዊ እና በደቡብ ጥንታዊው ሲዳማ እና ሴማዊ ጉራጌ እና ሌሎችም ተገኝተዋል።በግዛቱ ውስጥ ስልጣን ከያዙት የመጀመሪያዎቹ መንግስታት አንዱ የዲምት መንግሥት በ10ኛው ክፍለ ዘመን ከክርስቶስ ልደት በፊት ዋና ከተማውን በይሃ ያቋቋመው መንግሥት ነው። በአንደኛው መቶ ክፍለ ዘመን የአክሱማውያን መንግሥት በዘመናዊው ትግራይ ክልል በዋና ከተማው አክሱም ላይ ሥልጣን በመያዝ በቀይ ባህር ላይ ትልቅ ኃይል ሆኖ ደቡብ አረቢያን እና ሜሮንን እና አካባቢዋን አስገዛ። በአራተኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ፣ በኢዛና የግዛት ዘመን ክርስትና የመንግስት ሃይማኖት ተብሎ ታውጆ ነበር። የኢዛና የግዛት ዘመን እንዲሁ አክሱማውያን ለመጀመሪያ ጊዜ ራሳቸውን " ኢትዮጵያውያን " ብለው የገለጹበት ሲሆን ብዙም ሳይቆይ ፊሎስቶርጊየስ አክሱማውያንን ኢትዮጵያውያን ብሎ የጠራ የመጀመሪያው የውጭ ደራሲ ሆነ። በአረብ ባሕረ ገብ መሬት እስልምና ሲነሳ የአክሱማይት ግዛት እያሽቆለቆለ ሄደ፣ ይህም ንግድን ቀስ በቀስ ከክርስቲያን አክሱም ርቆታል። ከጊዜ በኋላ ለብቻው ተገለለ፣ ኢኮኖሚዋ ወደቀ እና የአክሱም በክልሉ የንግድ የበላይነት አከተመ። አክሱማውያን በ13ኛው ክፍለ ዘመን ለሰለሞናዊው ስርወ መንግስት መንገድ ከመስጠታቸው በፊት በላሊበላ አዲስ ዋና ከተማ ላቋቋመው ለዛግዌ ስርወ መንግስት መንገድ ሰጡ። በመጀመርያው የሰለሞናዊው ዘመን፣ ኢትዮጵያ የአፍሪካ ቀንድን እንድትቆጣጠር ያስቻላትን ወታደራዊ ማሻሻያ እና የንጉሠ ነገሥት መስፋፋትን አሳልፋለች።