ጉራጌ

ጉራጌ የኢትዮጵያ ብሔር ነው። ቋንቋቸው ጉራግኛ ከሴማዊ ቋንቋ የሚመደብ ሲሆን ብዛት ያላቸው የጉራጌ ብሔሮች አሉ። እነሱም፦ መስቃን፣ ሶዶ፣ ወለኔ፣ ሰባትቤት፣ ቀቤና፣ ዶቢ፣ እና ሌሎችም ይኖራሉ። አማርኛ ግን ለሁሉም መግባቢያቸው ነው። አንዳንድ የታሪክ አዋቂዎች ጉራጌ ከሰሜን ኢትዮጵያ " ጉራ" አካለጉዛይ፣ ኤርትራ ከሚባል ቦታ ለም መሬት ፍለጋ ወደ መሃል ኢትዮጵያ የፈለሰ ሕዝብ እንደሆነ ይናገራሉ፤ "ጉራጌ " የሚለው ስያሜም ከዚህ የተወሰደ ሊሆን ይችላል ብለው ያስባሉ።

ጉራጌኛ የሚጻፈው በግዕዝ ፊደል ነው።

ታዋቂ ጉራጌዎችን ለመጥቀስ ያህል፡ ፊታውራሪ ሀብተጊዮርጊስ (የኢትዮጵያ የጦር ሚኒስቴር የነበሩ)፣ ዶ/ር ብርሃኑ ነጋ፣ አርቲስት መሐሙድ አህመድ፣ ደጅአዝማች በቀለ ወያ፣ አትሌት አሰፋ መዝገቡ፣አስቴር አወቀ፣ቴዲ አፍሮ፣አብረሃም ወልዴ ዮሴፍ ገብረ፣ባልቻ አባ ነፍሶ(አባ መላ) ከብዙ በጥቂቱ ይጠቀሳሉ::