የሲማሽኪ ሥርወ መንግሥት
የሲማሽኪ ሥርወ መንግሥት በኤላም (አሁን ፋርስ) ከአዋን ሥርወ መንግሥት በኋላ (1979-1858 ዓክልበ. ግድም) የተነሡት ነገስታት ናቸው። «ሲማሽኪ» ከተማ ምናልባት በአሁኑ እስፋሃን አካባቢ ሲሆን ግዛቱ ወደ ስሜን ምናልባት እስከ ካስፒያን ባህር ድረስ ጠቀለለ።
የአዋን መጨረሻ ንጉሥ ኩቲክ-ኢንሹሺናክ ሲማሽኪን ይዞ ነበር፤ በ1979 ዓክልበ. ግድም በኡር-ናሙ ተሸንፎ ሲማሽኪ በራሱ ንጉሥ ጊርናሜ ሥር እንደገና ነጻ ሆነ። የአዋንን ነገሥታት የሚዘረዝረው ጽላት ደግሞ ፲፪ የሲማሽኪ ነገሥታት ስሞች አለው። ከነዚህ ፲፪ቱ ነገስታት፣ ፱ኞቹ ከሌሎች ሰነዶችና ቅርሶች ይታወቃሉ። ብዙ ጊዜ ከዑር መንግሥት ይታገሉ ነበር። በ1901 ዓክልበ. ግድም ስድስተናው የሺማሽኪ ንጉሥ ኪንዳቱ ሱሳንንና አንሻንን ከዑር ግዛት ያዛቸው። ከ1893 እስከ 1888 ዓክልበ. ድረስ የዑር ንጉሥ ኢቢ-ሲን ሲማሽኪን አሸንፎ ወደ ዑር መንግሥት ጨመረው፤ መላውን አገሩን በደንብ ማቆጣጠር እንደ ተቻለው ግን አይመስልም። በ1879 ዓክልበ. ኪንዳቱና የኤላማውያን ሥራዊት ዑርን በዘበዙና የዑርን መንግሥት አስጨረሱት። በሚከተለው ዓመት ግን የኢሲን ንጉሥ እሽቢ-ኤራ ከኡር አባረራቸው። ፱ኛው የሲማሽኪ ንጉሥ 2 ኤፓርቲ በ1858 ዓክልበ. ግድም አዲስ የኤፓርቲ ሥርወ መንግሥት መሠረተ። ከዚህ በኋላ መጨረሻ ፫ የሲማሽኪ ገዦች በሱሳን ሲነግሡ ለኤፓርቲ ነገሥታት ተገዥ ነበሩ።
የሲማሽኪ ነገሥታት ዝርዝር ለማስተካከል
- - ጊርናሜ - በኡር ንጉሥ ሹልጊ ዘመን
- - ፩ ታዚታ - በኡር ንጉሥ አማር-ሲን ዘመን
- - ፩ ኤፓርቲ - በኡር ንጉሥ ሹ-ሲን ዘመን
- - ፪ ታዚታ
- - ሉራክ-ሉሃን (፩ ታን-ሩሁራተር)
- - ኪንዳቱ (፩ ሁትራን-ተፕቲ፤ ቤቢ) - በዑር ንጉሥ ኢቢ-ሲን ዘመን
- - ፩ ኢዳዱ
- - ፪ ታን-ሩሁራተር - በኢሲን ንጉሥ ሹ-ኢሊሹ ዘመን
- - ፪ ኤፓርቲ - በኢሲን ንጉሥ ኢዲን-ዳጋን ዘመን፤ የኤፓርቲ ሥርወ መንግሥት መሠረተ
- - ፪ ኢዳዱ - የኤፓርቲዶች ገዥ (ሱካል) በሱሳን
- - ኢዳዱ-ናፒር - " " "
- - ኢዳዱ-ተምቲ - " " "