ዘርኣይ ደረስ
ዘርኣይ ደረስ (1 መጋቢት 1915 – 6 ሀምሌ 1945) ኤርትራዊ ተርጓሚ እና አርበኛ አብዮተኛ ነበር። እ.ኤ.አ. በ 1938 በሮም ውስጥ ይቀመጥ በነበረው የትውልድ አገሩ አስፈላጊ ምልክት ለሆነው ለይሁዳ አንበሳ መታሰቢያ ሐውልት ሕዝባዊ አምልኮ ፈጸመ። ከተቋረጠ በኋላ የጣሊያን ቅኝ ገዥነትን በኃይል በመቃወም ወንጀለኛን እየወነጨፈ፣ ይህም እስከ ዕለተ ሞቱ ድረስ ተይዞ ለሰባት ዓመታት በአእምሮ ህክምና ሆስፒታል እንዲታሰር አድርጓል። ይሁን እንጂ የወቅቱ የጣሊያን ታሪክ ጸሐፊዎች በአእምሮው ያልተረጋጋ ነው የሚለውን አባባል ይጠራጠራሉ. ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ማብቂያ በኋላ በአንበሳነት የተካሄደው የዘራይ ተቃውሞ በኤርትራና በኢትዮጵያ የታሪክ ድርሳናት የጣሊያንን ወረራ የመቃወም እንቅስቃሴ አካል ተደርጎ ይወሰዳል። ዛሬም ዘርአይ በኤርትራም ሆነ በኢትዮጵያ ፀረ ቅኝ ግዛት እና ፀረ ፋሺዝም ታሪክ እና ጀግና ነው ተብሎ ይታሰባል።