ከ«አትክልት» ለውጦች መካከል ያለው ልዩነት
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
መስመር፡ 9፦
እንደ እንሥሣት፣ ዕፅዋትም የእንስትና የተባእት የዘር ህዋስ (gamete) ያመነጫሉ። በተጨማሪ፣ ብዙ የአትክልት አይነቶች ወሲባዊ በማይሆን ዘዴ መስፋፋትና መባዛት ይችላሉ። ይህ [[እፃዊ ተዋልዶ]] ይባላል።
==ሥነ ሕይወታዊ ክፍፍሎች==
በ[[ሥነ ሕይወት]] ጥናት ዘንድ፣ አትክልት አንድ የሕይወት ስፍን ሲሆን የሚከተሉ ክፍለስፍኖች ብውስጡ ይመደባሉ፦
{| class="wikitable"
|-
| style="background: #cbfdcb" width="15%"|
| የመሬት ሃመልማል Embryophyte
|rowspan="2"| ሃመልማል Viridiplantae
|-
| style="background: #c2e085"|
| [[አረንጓዴ ዋቅላሚ]]
|-
| style="background: #bebebe"|
|colspan="2"| ሌላ ዋቅላሚ Biliphyta (ባብዛኛው እንደ አትክልት አይመደቡም)
|}
{|class="wikitable sortable"
!ክፍለስፍን!!ሮማይስጥ!!መኖሪያ!!የባሕርይ ልዩነት!!ዝርያ ቁጥር
|- style="background: #cbfdcb"
|''' [[ዱኬ ቀንድ]]'''
| Anthocerotophyta<ref>{{cite book | ref = harv | last = Mauseth | first = James D. | title = Botany : An Introduction to Plant Biology | edition = 5th | year = 2012 | isbn = 978-1-4496-6580-7 | publisher = Jones and Bartlett Learning | location = Sudbury, MA}} p. 489</ref>
| ዓለም አቀፍ
| ቀንድ ያለ [[ዱኬ ወለድ]]፣ ሸንዳ የለሽ
| 100-300+
|- style="background: #cbfdcb"
| '''[[ሳረንስት]]'''
| Bryophyta
| አለም አቀፍ
| ዘለቄታዊ ቅርንጫፍ የለሽ [[ዱኬ ወለድ]]፣ ሸንዳ የለሽ
| 12000 ያህል
|- style="background: #c2e085"
|''' [[የባሕር ድንጋይ አረንጌዴ ዋቅላሚ]]'''
| Charophyta
| ጨው አልባ ውሆች
|
| 1000 ያህል
|- style="background: #c2e085"
|''' [[የባሕር አረንጓዴ ዋቅላሚ]]'''
| Chlorophyta
| አለም አቀፍ
|
| 7000 ያህል
|- style="background: #cbfdcb"
| '''[[የንጉሥ አሚዶ ዘምባባ ክፍለስፍን]]'''
| Cycadophyta
| ገሞጂዎች
| ባዶ ዘር፣ የድርብርብ ቅጠል አናት
| 100-200
|- style="background: #cbfdcb"
| '''[[የብር ባሕርኮክ]]''' (ጊንኮ)
| Ginkgophyta
| [[ቻይና]]
| ባዶ ዘር ዛፍ
| 1 ብቻ
|- style="background: #bebebe"
| '''[[ሰማያዊ ዋቅላሚ]]'''
| Glaucophyta
| ጨው አልባ ውሆች
|
| 13
|- style="background: #cbfdcb"
|''' [[የመሊንጆ ክፍለስፍን]]'''
| Gnetophyta
| አንዳንድ አገሮች
| ባለዘር፣ ሸንዳማ እንጨት
| 70
|- style="background: #cbfdcb"
|''' [[የበትረሳረንሰት ክፍለስፍን]]'''
| Lycopodiophyta<br>
Lycophyta
|አለም አቀፍ
|ነጠላ ሸንዳ ዕጽ
| 1290
|- style="background: #cbfdcb"
| '''[[ክንንብ ዘር]]'''፣ አባቢ አትክልት
| Magnoliophyta
| አለም አቀፍ
| አበባ፣ ፍሬ፣ ሸንዳማ እፅ
| 300,000
|- style="background: #cbfdcb"
| '''[[ጉብ ዕጽ]]'''
| Marchantiophyta,<ref name="Stotlers 2000">{{cite book | last1=Crandall-Stotler | first1=Barbara | last2=Stotler | first2=Raymond E. | year=2000 | chapter=Morphology and classification of the Marchantiophyta | page=21 | editors=A. Jonathan Shaw & Bernard Goffinet (Eds.) | title=Bryophyte Biology | location=Cambridge | publisher=Cambridge University Press | isbn=0-521-66097-1 }}</ref><br>
Hepatophyta
| አለም አቀፍ
| ኢዘለቄታዊ፣ ቅርንጫፍ የለሽ [[ዱኬ ወለድ]]፤ ሸንዳ የለሽ
| 9000 ያህል
|- style="background: #cbfdcb"
| '''[[ዘረ ቅምብብ]]'''
| Pinophyta<br>
Coniferophyta
|አለም አቀፍ
| ባለዘር ቅምብብ፣ ሸንዳማ እንጨት
| 629
|- style="background: #cbfdcb"
| '''[[ፈርን]]'''
| Monilophyta
| አለም አቀፍ
| [[ቀዳማይ ብቃይ]] [[ህዋስ ወለድ እፅ]]፣ ሸንዳማ
| 9000 ያህል
|- style="background: #bebebe"
| '''[[ቀይ ዋቅላሚ]]'''
| Rhodophyta
| ዓለም አቀፍ
|
| 7000 ያህል
|-class="sortbottom"
|'''Total: 14'''
|
|
|
|}
|