ከ«አቶም» ለውጦች መካከል ያለው ልዩነት
Content deleted Content added
ጥ ሎሌ መጨመር: simple:Atom |
ጥ Robot: th:อะตอม is a featured article; cosmetic changes |
||
መስመር፡ 1፦
{| border="1" cellspacing="0" align="right" cellpadding="2" style="margin-left:1em"
|-
! bgcolor=gray | አቶም
|-
| align="center" | [[
|-
| align="center" | የ[[ሂሊየም]] አቶም
Line 40 ⟶ 39:
|}
'''አቶም''' ሁሉም ቁስ የተገነባበት መሰረታዊ [[እኑስ]] ነው። እንደ [[ግዝፈት|ግዝፈታቸው]]፣ መጠናቸው የተያየ ስም ያላቸው ብዙ አይነት አቶሞች አሉ።
አቶሞች ለአይን እማይታዩ፣ በጣም ደቃቅ ቢሆኑም ትክክለኛ መጠናቸው ግን ከንጥር ንጥር ይለያያል። በአጠቃላይ መልኩ አቶሞች ከ 0.1 እስከ 0.5 [[ናኖ ሜትር]] ስፋት ሊኖራቸው ይችላል
Line 46 ⟶ 45:
አብላጫውን ጊዜ አቶሞች ብቻቸውን አይገኙም። ይልቁኑ አንዱ አቶም ከሌላ አቶም ጋር በመጋጠም [[ሞልኪዩል]] የተሰኘውን እኑስ ይፈጥራሉ። ለምሳሌ ሁለት የ[[ሃይድሮጅን]] እና አንድ የ[[ኦክሲጅን]] አቶሞች ሲጋጠሙ የ[[ውሃ]] ሞልኪዩልን ይፈጥራሉ።
አቶሞች በራሳቸው ከ3 አንስተኛ እኑሶች የተሰሩ ናቸው። እነዚህም [[ኤሌክትሮን]]፣ [[ፕሮቶን]] እና [[ኒውትሮን]] ይባላሉ። ፕሮቶኖችና ኒውትሮኖች አንድ ላይ ሆነው በአቶሙ መሃል ተጠጋግተው ሲቀመጡ የአቶሙን ኒኩሊየስ ይፈጥራሉ።
በአቶም ውስጥ የሚገኙት የፕሮቶን፣ ኒውትሮንና እና ኤሌክትሮን ብዛቶች
አቶሞች እርስ በርሳቸው ሳይጋፉ ሰፋ ብለው ሲቀመጡ [[ጋዝ]] ወይንም [[አየር]] ይሆናሉ። በተቃራኒ፣ ጭፍግ ብለው አንድ ቦታ ላይ ሲገኙ እና መንቀሳቀስ እሚችሉ በ[[መንቀጥቀጥ]] ከሆነ [[ጠጣር]] ነገር ይሆናሉ።
Line 59 ⟶ 58:
==
* [http://web.jjay.cuny.edu/~acarpi/NSC/3-atoms.htm አጠቃላይ መረጃ
* [http://www.watertown.k12.wi.us/HS/Staff/Buescher/atomtime.asp ስለአቶም መዋቅር የተሰነዘሩ መላምቶች በየዘመኑ {{en}}]
[[
[[
{{Link FA|en}}
{{Link FA|id}}
{{Link FA|zh}}▼
{{Link FA|pl}}
{{Link FA|th}}
▲{{Link FA|zh}}
{{Link GA|no}}
{{Link GA|uk}}
መስመር፡ 75፦
[[af:Atoom]]
[[als:Atom]]
[[ar:ذرة]]▼
[[an:Atomo]]
▲[[ar:ذرة]]
[[arz:ذره]]▼
[[as:পৰমাণু]]
[[ast:Átomu]]
[[az:Atom]]
[[bar:Atom]]▼
[[bn:পরমাণু]]▼
[[
[[be:Атам]]
[[be-x-old:Атам]]
[[bg:Атом]]
▲[[bn:পরমাণু]]
▲[[bar:Atom]]
[[bs:Atom]]▼
[[br:Atom]]
▲[[bs:Atom]]
[[bug:Atong]]
[[ca:Àtom]]
[[ckb:گەردیلە]]
[[cs:Atom]]
[[cy:Atom]]
Line 94 ⟶ 98:
[[de:Atom]]
[[dsb:Atom]]
[[et:Aatom]]▼
[[el:Άτομο]]
[[en:Atom]]
[[eo:Atomo]]
[[
▲[[et:Aatom]]
[[eu:Atomo]]
[[ext:Átomu]]
[[fa:اتم]]
[[
[[fiu-vro:Aadom]]▼
[[fo:Atom]]
[[fr:Atome]]
[[frr:Atoom]]▼
[[fy:Atoom]]
[[ga:Adamh]]
[[gl:Átomo]]
[[
[[haw:ʻĀtoma]]
[[
[[hi:परमाणु]]
[[
[[hr:Atom]]
[[
[[
[[
[[hy:Ատոմ]]
[[ia:Atomo]]
[[
[[ilo:Atomo]]
[[is:Frumeind]]
[[it:Atomo]]
[[
[[jbo:ratni]]
[[jv:Atom]]
[[kn:ಪರಮಾಣು]]▼
[[pam:Atom]]▼
[[ka:ატომი]]
[[kk:Атом]]
▲[[kn:ಪರಮಾಣು]]
▲[[sw:Atomi]]
[[
[[ku:Atom]]
[[ky:Атом]]
[[lo:ປະລະມະນູ]]▼
[[la:Atomus]]
[[lb:Atom]]
[[lmo:Atum]]
▲[[lo:ປະລະມະນູ]]
[[lt:Atomas]]
[[
[[
[[
▲[[hu:Atom]]
[[mk:Атом]]
[[ml:അണു]]
[[mn:Атом]]▼
[[mr:अणू]]
▲[[arz:ذره]]
[[ms:Atom]]
[[mwl:Átomo]]
▲[[mn:Атом]]
[[my:အက်တမ်]]
[[nah:Nantzintetl]]
[[
[[ne:अणु]]
[[new:अणु]]
[[
[[
▲[[frr:Atoom]]
[[pih:Etem]]▼
[[no:Atom]]
[[
[[nrm:Atôme]]
▲[[nov:Atome]]
[[oc:Atòm]]
[[
[[uz:Atom]]▼
[[pa:ਪਰਮਾਣੂ]]
▲[[pam:Atom]]
▲[[pih:Etem]]
[[pnb:ایٹم]]
[[ps:اټوم]]
▲[[nds:Atom]]
[[pt:Átomo]]
[[qu:Iñuku]]
[[ro:Atom]]
[[
[[rue:Атом]]
[[ru:Атом]]▼
[[sah:Атом]]
[[scn:Àtumu]]▼
[[sco:Atom]]
[[
▲[[scn:Àtumu]]
[[si:පරමාණු]]
[[simple:Atom]]
[[sk:Atóm]]
[[sl:Atom]]
[[szl:Atům]]▼
[[so:Atom]]
[[
[[srn:Atomi]]
[[
[[su:Atom]]
[[sv:Atom]]
[[
▲[[szl:Atům]]
[[ta:அணு]]
[[tt:Атом]]▼
[[te:అణువు]]
[[th:อะตอม]]
[[
[[tr:Atom]]
[[
[[ug:ئاتوم]]
[[uk:Атом]]
[[ur:جوہر]]
[[
[[vec:Àtomo]]
[[vi:Nguyên tử]]
▲[[fiu-vro:Aadom]]
[[zh-classical:原子]]▼
[[war:Atomo]]
[[wo:Xarefulwoon]]
[[xal:Атом]]
[[yi:אטאם]]
[[yo:Átọ̀mù]]
[[zh:原子]]▼
▲[[zh-classical:原子]]
[[zh-min-nan:Goân-chú]]
[[zh-yue:原子]]
▲[[zh:原子]]
|