ከ«ባቢሎን» ለውጦች መካከል ያለው ልዩነት

'''ባቢሎን''' ([[አካድኛ]]፦ ባቢሊ፣ [[ዕብራይስጥ]]፦ ባቤል) በ[[መስጴጦምያ]] የነበረ ጥንታዊ ከተማ ነው። ስሙ በአካድኛ ከ/ባብብ/ (በር) እና /ኢሊ/ (አማልክት) ወይም የአማልክት በር ማለት ነበር። በዕብራይስጥ ግን ስሙ «ደባልቋል» እንደ ማለት ይመስላል (ዘፍ. 11:9)።

መጀመርያው «ባቢሎን» የደቡብ [[ሱመር]] ከተማ የ[[ኤሪዱ]] መጠሪያ ስም እንደ ነበር ይመስላል። በ[[ሱመራውያን ነገሥታት ዝርዝር]] ዘንድ፣ ክ[[ማየ አይኅ]] ቀጥሎ ኤሪዱ የዓለሙ መጀመርያው ከተማ ሲሆን፣ ንጉሡ [[ኤንመርካር]] (2450 ዓክልበ. አካባቢ) ታላላቅ [[ዚጉራቶች]]ን (የቤተ መቅደስ ግንቦች) በኤሪዱ እና በ[[ኦሬክ]] እንዳሠራ ይለናል። ይህም በሌሎች ልማዶች እንደሚተረክ የባቢሎንና የኦሬክ መሥራች [[ናምሩድ]] ግንቡን[[የባቢሎን በባቢሎንግንብ]]ን እንደ መሥራቱ ታሪክ ይመስላል።

ሆኖም ይህ የኒፑር ቅድምነትቅድምትነት መተካቱ ለጊዜው በሱመራውያን መካከል ተቃውሞ ያገኝ ነበር። ከአካዳውያን፣ [[ጉታውያን]]ና ሱመራውያን ገዥነት በኋላ፣ [[አሞራውያን]] የተባሉት ብሔር ወርሮ አያሌ ከተማ-ግዛቶች መሠረቱ። ከዚህም መካከል አንዱ [[ካዛሉ]] ሲሆን አሞራዊው አለቃ [[ሱሙ-አቡም]] በ1807 ዓክልበ. ግድም የባቢሎን ነጻነት ከካዛሉ አዋጀ፤ በዚያን ጊዜ እሱ የባቢሎን መጀመርያ ንጉሥ ሆነ። ከባቢሎን ነገሥታት [[ሃሙራቢ]] [[የሃሙራቢ ሕግ ፍትሕ]] ስለ መፍጠሩ በተለይ ይታወቃል። የባቢሎን መጀመርያ ውድቅት በ1507 ዓክልበ. በ[[ኬጥያውያን]] ንጉሥ [[፩ ሙርሲሊ]] እጅ ደረሰ። ከዚያ የኬጥያውያን ጓደኞች የነበሩት [[ካሣውያን]] ብሔር ባቢሎንን ገዛ፣ የከተማውም ስም በ[[ካሣኛ]] «'''ካራንዱኒያሽ'''» ተባለ። እነዚህ ካሣውያን እስከ 1163 ዓክልበ. ድረስ ባቢሎኒያን ገዙ።